Piyasalarda tansiyon yükseldi!

TCMB rezervlerine dair endişeler, yabancıların ülkeden çıkışı, turizm kaynaklı döviz girişlerinin azalması ve yurt içinde borç ödemeleri sebebiyle artan döviz talebi, kurları yeniden hareketlendirdi.

Piyasalarda tansiyon yükseldi. Türk lirası Ağustos 2018’in ardından, yabancı para birimleri karşısında yine ciddi değer kayıpları yaşıyor. Dolar 7,30’a yaklaşarak yeni zirve yaptı. Avro 8,65’i geçerek bütün zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Borsa da yüzde 3’ü aşan değer kaybı ile 1.040 seviyesinin altını test etti. Analistler; Merkez Bankası rezervlerine dair endişeler, Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişen ülkelerden para çıkışı ve yurt içinde artan döviz talebinin, kurları yukarı taşıdığını belirtiyor.

BORÇ İÇİN ALIM

Rezervdeki gerilemeye rağmen kurda durulma olmamasının, döviz talebinin, arzdan daha yüksek olduğunu gösterdiğini belirten analistler “Özel sektörün döviz açık pozisyonu var. Bu tür dönemlerde ‘daha da artabilir’ endişesiyle, borcun vadesi gelmese de erkenden döviz biriktirme eğilimine giriyorlar. Bu talep de dövizi yukarı taşıyor. Salgın döneminde turizmin durması da ülkeye döviz girişini azalttı. Merkez Bankasının sözlü veya politika aksiyonu yoluyla müdahalesi söz konusu olabilir. Kur şoku daha da derinleşirse, faiz artırımı dahi masaya gelebilir. Öncesinde fonlama maliyetini yükseltme, tahvil alım programını durdurma gibi aksiyonlar alınabilir” görüşünü dile getiriyor.

YABANCI ÇIKIYOR

Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya “ABD dolarının dünyada değer kaybettiği ortamda, emtialarda olanların para kazandığı bir dönemde, TL varlıklarında düşüş var. Burada yabancı yatırımcının tavrı etkili. Borsa İstanbul’da 2012’de yabancı alımları 5,3 milyarı bulmuştu. 2013’de 0,4 milyar dolarlık satış sonrası, 2014’de 2,2 milyar dolarlık daha giriş olmuştu. O günden sonra borsanın yabancıya (2017 dışında) cazip gelmediği görülmektedir. 2018’de 2 milyar dolar, 2019’da 0,6 milyar dolar hisse satan yabancılar, 2020 yılının ilk yedi ayında tam 5,1 milyar dolarlık satış yaparak en büyük çıkışı gerçekleştirdiler” dedi.

BANKALAR UCUZLADI

Hisse bazlı rakamları da açıklayan Kaya, şöyle devam etti: Yedi ayda TÜPRAŞ’ta satış tutarı 575 milyon dolara, Garanti’de 783 milyon dolara, Akbank’ta 407 milyon dolara, Yapı Kredi’de 227 milyon dolara, İş Bankasında 175 milyon dolara ulaştı. Bu satışlar, banka endeksinin yılbaşından beri yüzde 30 aşağıda olmasına sebep olmuştur. Öyle ki bankalar artık 5 F/K ile işlem görmektedir. Ereğli ve Tekfen de ciddi satış yiyen hisseler… Aselsan, Migros, Koza ve Vestel gibi hisselerde alım yaptılar. Umarız, yakın zamanda bu alımlar genele yayılır. Borsada ancak 1.120 seviyesi yukarı geçilirse iyimserliğe dönülebilir.

MERKEZ: TAKİPTEYİZ

Merkez Bankası, piyasada oluşan hareketlerin yakından takip edildiğini duyurdu. Yapılan açıklamada “Uygulamaya alınan mali ve parasal politikalar, küresel salgın hastalığın, Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerinin sınırlandırılmasında ve üretken kapasitenin korunmasında başarılı olmuştur. Son dönemde açıklanan veriler iktisadi toparlanmanın güç kazandığına işaret etmektedir. Ağustos başı itibarıyla iktisadi faaliyetteki normalleşme süreciyle birlikte, hedefli ilave likidite imkanları kademeli olarak azaltılacaktır. Merkez Bankası, fiyat istikrarı ve finansal istikrar temel amaçları çerçevesinde, elindeki bütün araçları piyasalardaki aşırı oynaklığın azaltılması doğrultusunda kullanacaktır” denildi.